Według raportu „Cyfrowe wyzwania stojące przed polską edukacją” aż 62% przebadanych uczniów postrzegało edukację online za nieefektywną w procesie uczenia się, a ponad połowa – nie chciałaby kontynuować nauki zdalnej. Tak wysoki wskaźnik negatywnej oceny nauki zdalnej jako formy edukacji, świadczy o tym, jak duże mogą okazać się straty edukacyjne wśród uczniów. Istotny wpływ ma także to, że aż 85% nauczycieli deklarowało brak wcześniejszego doświadczenia w wykorzystaniu narzędzi edukacji zdalnej. Natomiast, zaledwie 8% uczniów, oceniało umiejętności przygotowania do nauki zdalnej swoich nauczycieli na wysokim poziomie, a 26% oceniało je źle. Te dane świadczą o dużych problemach stojących przed polską edukacją w dobie nauki zdalnej. Nauka zdalna jako forma edukacji to niestety też mniejsza możliwość kontroli skupienia uczniów oraz ich zaangażowania w lekcje. Ma to negatywny wpływ na uczestnictwo uczniów w zajęciach i spadek zaangażowania. Aż 47% uczniów zdecydowanie częściej korzystało ze smartfona, a także przeglądało strony i aplikacje niezwiązane z lekcjami w trakcie trwania zajęć. Mniejsze zaangażowanie uczniów w przyswajanie materiału może mocno rzutować na ich braki edukacyjne. Na wzrost luki edukacyjnej ma również wpływ nierówny dostęp do infrastruktury, bariery techniczne i konieczność współdzielenia sprzętu w rodzinach. Wpływa to szczególnie na pogłębianie strat edukacyjnych u uczniów o gorszej sytuacji ekonomicznej, działając jednocześnie na korzyść osób będących w lepszej sytuacji ekonomicznej i z wyższymi umiejętnościami. Do strat edukacyjnych związanych z pandemią możemy zaliczyć także pogorszenie relacji między uczniami oraz nauczycielem i uczniami. Zaburzona komunikacja oraz zamknięcie placówek edukacyjnych, przez co uczniowie mają utrudniony kontakt z nauczycielem, mają niebagatelny wpływ na pogorszenie ich wzajemnych relacji.
O głównych barierach w nauczaniu zdalnym pisaliśmy tutaj.
Jak powinien wyglądać powrót do edukacji stacjonarnej?
Według analizy dokonanej przez Northwest Evaluation Association, która porównuje wzrost wyników edukacyjnych między szkołami zamkniętymi 31 marca 2020 i kontynuującymi nauczanie stacjonarne w sytuacji powrotu uczniów do szkół jesienią 2020 roku, ich roczne postępy w czytaniu wyniosłyby około 70% standardowego rocznego wzrostu wiedzy w zakresie czytania oraz poniżej 50% standardowego rocznego wzrostu wiedzy matematycznej. W analizie nie uwzględniono natomiast prowadzenia nauczania zdalnego. Należy podkreślić, że strata w edukacji będzie się różnić w zależności od poziomu biegłości dziecka i sytuacji społeczno-ekonomicznej. Ogólnie uważa się, że im młodsze dziecko, tym strata edukacyjna może być większa. Pierwszym krokiem do wprowadzenia interwencji nakierowanej na wyrównanie straty edukacyjnej powinna być jej kompleksowa diagnoza. Należy również badać konsekwencje straty edukacyjnej poprzez zbadanie umiejętności kognitywnych i pozapoznawczych uczniów. W ocenie należy skupić się na umiejętnościach, które uczniowie powinni już posiadać. Aby jak najlepiej określić wielkość luk edukacyjnych, wynikających z zamknięcia szkół oraz przygotować możliwe programy naprawcze, należy przeprowadzić reprezentatywne badania w oparciu o standaryzowane testy.
Jak rozwiązać problem straty edukacyjnej?
Według raportu, to czy edukacja zdalna odniesie sukces na poziomie krajowym i lokalnym, będzie zależało od skuteczności polityki edukacyjnej ukierunkowanej na minimalizację straty edukacyjnej uczniów. Minimalizować te straty, można na przykład, przez dodatkowe zajęcia w niewielkich grupach, zaplanowane bezpośrednio po okresie zamknięcia szkół. W raporcie UNESCO, dotyczącym zasad powrotu do szkoły, szczególny nacisk kładzie się na konieczność dostosowania programu nauczania i kalendarza szkolnego, tak, aby skupić się na nadrabianiu priorytetowych umiejętności na danym etapie edukacji. Na pierwszym miejscu w bezpiecznym powrocie do szkół UNESCO stawia bezpieczeństwo zdrowotne, dostępność personelu oraz wprowadzenie środków naprawczych i nowych strategii uczenia. W raporcie UNESCO szczególnie podkreślona jest rola dodatkowych zajęć dla uczniów najbardziej narażonych na straty edukacyjne. Więcej o raporcie znajdziesz tu. Jako WSiP udostępniliśmy serwis wsip.pl/naukazdalna, w którym bezpłatnie skorzystasz z gotowych materiałów do lekcji online. Dzięki intuicyjnemu układowi materiałów z czytelnym podziałem na klasy, przedmioty i cykle w szybki sposób znajdziesz interesujący Cię temat. Dzięki temu, że zasoby umieszczone są online możesz z nich korzystać zarówno w domu, jak i w szkole. Nieprzerwanie dostęp do naszych zasobów dla nauczycieli i uczniów, znajdziecie na wsipnet.pl.
