Jak powinna wyglądać zdalna nauka z młodszymi uczniami i przedszkolakami? Profesor Nelson Cowan, psycholog z amerykańskiego Uniwersytetu Missouri, prowadzi badania nad dostosowaniem materiałów do nauki zdalnej do możliwości uczniów w szkole podstawowej. Wyniki najnowszych badań opublikowano niedawno na łamach „Developmental Psychology”. Badacze podkreślają, że kluczowym problemem jest pamięć krótkotrwała. U młodszych uczniów jest ona jeszcze za słabo rozwinięta, by pamiętali treść bardziej złożonych zadań, zwłaszcza jeśli ktoś lub coś przerwie im pracę w połowie. Nauka zdalna jest usiania takimi problemami. Jeśli dorosły niesie stos talerzy i ktoś rzuca do niego piłkę, ten raczej nie upuści talerzy. Inaczej jest z 6-cio i 7-latkami. Taki eksperyment mógłby się w ich przypadku zakończyć zamiataniem podłogi. Dzieci po prostu szybko zapominają o bieżącym zadaniu (odnieść naczynia) i z pełnym zaangażowaniem będą próbowały złapać piłkę. – Dzięki zrozumieniu tej różnicy w rozwoju, możemy wypracować lepsze narzędzia w ramach nauki zdalnej i na przykład pomóc młodszym dzieciom w organizowaniu sobie pracy nad zadanymi zadaniami – mówi prof. Cowan.
Pamięć krótkotrwała
Zespół naukowców z Missouri prowadził badania nad pamięcią krótkotrwałą u osób w różnym wieku. Część badanych to była grupa 6-8-latków, część była w wieku 10-14 lat, a część stanowili studenci. Pierwsze zadanie, zapamiętanie kolorowych wzorów na ekranie, było niespodziewanie przerywane innym zadaniem (wcisnąć szybko przycisk, gdy zabrzmi sygnał). Wówczas wracano do pierwszego zadania i pytano o jakiś kolor z wyświetlanego zestawu. Młodsze dzieci zdecydowanie miały problem z zapamiętaniem oglądanych kolorów. Wręcz zapominały, że na zapamiętaniu kolorów to zadanie polega. Za to wciskanie przycisku na czas szło im sprawniej niż starszym rocznikom. Tego typu eksperymenty pokazują, że pamięć krótkotrwała w tym wieku dopiero się rozwija i nie można projektować nauki zdalnej w oderwaniu od tego zjawiska. Wystarczy, że siedmiolatek odejdzie na chwilę do toalety, albo po szklankę wody, żeby zapomniał, jak brzmiało polecenie aktualnie rozwiązywanego zadania. Jeszcze trudniej będzie się pracowało zdalnie z przedszkolakami!
Przeczytaj także: Główne bariery w nauczaniu zdalnym
– Zdalna nauka to całkowicie nowe środowisko, a to badanie dostarcza nam podpowiedzi, jak pomagać dzieciom w dostosowaniu się – dodaje uczony. – Zwłaszcza, że niektóre elementy wirtualnego szkolnictwa pozostaną już z nami na długi czas – przewiduje.
Kłopoty dla dzieci i rodziców
Przebieg lekcji w szkolnej sali ma zupełnie inną strukturę w starszych klasach, a inaczej to wygląda na etapie nauczania początkowego. Nauczyciele potrafią utrzymać uwagę uczniów, pilnują, by problemy z koncentracją i pamięcią krótkotrwałą nie torpedowały zajęć. Powtarzają cierpliwie to samo pytanie. Inaczej jest, gdy nauka odbywa się w domu. Rodzice nie zawsze są w stanie wykrzesać z siebie tyle cierpliwości, ile potrzeba. A uczniowie nie chcą traktować rodziców jak nowych nauczycieli. To wszystko nie jest problemem, gdy zdalne lekcje są prowadzone umiejętnie, jest miła atmosfera wśród uczniów i klasa jest chętna do nauki. Jednak, w nierzadkich przypadkach, nauczyciele wysyłają po prostu emaile z kolejnymi materiałami i zadaniami, więc problem z organizowaniem pracy ucznia, tłumaczeniem poleceń i zachęcaniem do wysiłku, rzeczywiście spada na rodziców. – Dla rodziców młodszych uczniów, którzy opierają się ich pedagogicznym wysiłkom, może to być bardzo trudne – podkreśla prof. Cowan. – Trzeba jasno podkreślać, że rodzice w pewnym sensie asystują nauczycielom, a nie wchodzą w rolę głównej postaci w procesie edukacyjnym – radzi uczony. Przede wszystkim zaś, trzeba pamiętać o ograniczeniach najmłodszych uczniów, o naturalnej tendencji do rozpraszania się, nieumiejętności wielogodzinnej cierpliwej nauki. Cierpliwie przypominajmy o treści zadania, może dziecko szybciej „zarazi się” od nas tą cierpliwością…
Jako WSiP udostępniliśmy serwis wsip.pl/naukazdalna, w którym bezpłatnie skorzystasz z gotowych materiałów do lekcji prowadzonych przez internet. Intuicyjny układ materiałów pomoże w szybki sposób odnaleźć interesujący Cię temat. Zasoby umieszczone są online, możesz więc z nich korzystać zarówno w domu, jak i w szkole. W przemyślany sposób uporządkowaliśmy w tym serwisie materiały dla różnych grup wiekowych. Inaczej proponujemy pracować zdalnie z przedszkolakami, inaczej z uczniami klas 1-3, inaczej ze starszymi klasami szkoły podstawowej i uczniami szkół średnich. Dzięki propozycjom WSiP praca z Twoimi uczniami znów może być efektywna i satysfakcjonująca.
