Dziecko nadpobudliwe to dziecko, które ma problemy z koncentracją, nie potrafi skupić się na wykonywanym zadaniu, szybko i chętnie przerzuca swoje zainteresowanie z jednego obiektu na inny. Jest nadaktywne i wydaje się mieć niespożyte pokłady energii. Często u takiego dziecka występuje również nadwrażliwość emocjonalna i zbytnia ekspresja w wyrażaniu uczuć. Dziecko może mieć trudności w kontrolowaniu swoich emocji i zachowań oraz problemy w relacjach z innymi. Łatwo wpada w euforię, ale równie łatwo wybucha płaczem lub złością, jeśli coś mu się nie udaje lub nie idzie po jego myśli. Jest nadwrażliwe na bodźce z zewnątrz i często reaguje na nie zbyt gwałtownie. Zatem jak wyciszyć nadpobudliwe dziecko? Jak zorganizować mu przestrzeń? Jakie zabawy będą dla niego odpowiednie? O tym poniżej.
Dziecko nadpobudliwe często odbierane jest przez otoczenie jako źle wychowane, trudne i nieposłuszne. W szkole niejednokrotnie może usłyszeć, że jest niegrzeczne i źle się uczy. Trzeba jednak pamiętać, że nadpobudliwe dziecko nie zachowuje się „źle” celowo.
Jak wyciszyć nadpobudliwe dziecko?
Aby pomóc dziecku nadpobudliwemu należy skupić się na jego potrzebach i zapewnić mu wsparcie i zrozumienie. Męczące dla otoczenia zachowania, jemu samemu również sprawiają poważne problemy – utrudniają znalezienie przyjaciół, odniesienie sukcesu czy chociażby usłyszenie pochwały.
Zadbaj o porządek i rutynę
Dziecko nadpobudliwe żyje w świecie wewnętrznego niepokoju i chaosu. Wszystko co nagłe i niespodziewane wytrąca je z równowagi, dlatego dobrze jest, jeśli w jego otoczeniu panuje porządek i stabilizacja. Wprowadź ustalony rytm dnia, który uprości styl życia dziecka, da poczucie stałości i bezpieczeństwa oraz pomoże mu poradzić sobie z codziennymi obowiązkami. W takim planie powinny się znaleźć zarówno obowiązki, jak i przyjemności – pory wstawania, czas posiłków, czas na zabawę, na naukę oraz na kładzenie się spać. Najlepiej taki plan przygotować wspólnie z dzieckiem, będzie wtedy czuło, że ma wpływ na to co robi i chętniej będzie go przestrzegać.
Czytaj także: Jak rozładować energię dziecka z ADHD? Rodzaj zabaw może mieć znaczenie
Ogranicz liczbę docierających z zewnątrz bodźców
W przypadku dziecka nadpobudliwego należy przyjąć zasadę, że im mniej dzieje się wokół niego, tym lepiej. W domu unikamy np. puszczania głośnej muzyki, częstego zapraszania wielu gości, ograniczamy zbyt długie przesiadywanie przed telewizorem, komputerem i korzystanie ze smartfonu. Dynamiczne gry komputerowe lub bajki dostarczają dziecku ogromnej ilości bodźców, emocjonują i wciągają. Mimo iż wydaje się, że powodują u dziecka skupienie i zainteresowanie, to po odejściu od monitora czy ekranu, poziom rozbudzenia będzie jeszcze większy.
Na wyciszenie dziecka dobrze wpływa ograniczenie przestrzeni. Dobrym pomysłem jest np. rozstawienie w pokoju dziecka namiotu. Będzie on zarówno formą rozrywki, jak i terapii, bo oddzieli dziecko od innych bodźców i atrakcji.
Jeśli dziecko się bawi, nie powinno mieć zbyt dużo zabawek naraz. Kiedy są to np. klocki, wszystkie inne zabawki powinny być schowane do szafki.
Dziecku w wieku szkolnym należy zapewnić ciche miejsce do pracy, z małą ilością przedmiotów dookoła. Na biurku powinny się znaleźć tylko te przedmioty, które są potrzebne do wykonania aktualnego zadania.
Poznaj czytanki, które mogą Ci pomóc wyciszyć nadpobudliwe dziecko: Domek z bajki. Czytanki i Gwiazdka z nieba. Czytanki
Ustal zasady i konsekwencje
Określ jasne granice i zasady postępowania, które pozwolą dziecku zapanować nad jego impulsywnością i trzymaj się ich. Ustal też konsekwencje. Powiedz dziecku, co się stanie, jeśli będzie łamało zasady i przekraczało ustalone granice. Na niewłaściwe zachowanie dziecka reaguj szybko, zaraz po przewinieniu. Konsekwencje powinny być skuteczne (zawsze doprowadzone do końca), sprawiedliwe (adekwatne do przewinienia), stałe (niezależne od aktualnych emocji opiekuna) i słuszne (powinny być reakcją na złamanie powszechnych norm zachowania i mieć walor wychowawczy). Dziecko powinno dowiedzieć się, że popełniło błąd, ale nie może czuć, że traci miłość rodziców. Nie krzyczymy na dziecko, nie wysyłamy do kąta, w żadnym wypadku nie stosujemy też kar cielesnych.
Dostrzegaj sukcesy a nie porażki
Dziecko nadpobudliwe źle znosi krytykę i kary za źle wykonane zadania, odczuwa je jako krzywdę. Pochwal dziecko za każdy etap pracy i pozytywnie wzmacniaj, jeśli zrobi coś dobrze np. siedzi spokojnie kilka minut lub doprowadzi do końca wyznaczona pracę. W przypadku niepożądanego zachowania postaraj się odwrócić uwagę dziecka, zaproponuj jakąś aktywność czy zadanie. Po jego wykonaniu warto nagrodzić dziecko chociażby słowną pochwałą czy przytuleniem. Podsuwaj dziecku rozwiązania alternatywne – zamiast mówić żeby przestało coś robić, podpowiedz, co mogłoby zacząć robić.
Może Cię zainteresować: Jak pracować z uczniem z ADHD?
Warto pamiętać o tym, aby każdego dnia ofiarować dziecku swoją uwagę i zainteresowanie, nie tylko wtedy, gdy jest okazja, aby je nagrodzić.
Daj dziecku czas na odpoczynek
Wiele nadpobudliwych dzieci ma trudności ze skoncentrowaniem się na czymś przez dłuższy czas, więc daj dziecku czas na odpoczynek i pozwól się wyciszyć. Staraj się dostosować tempo pracy lub zabawy do możliwości psychofizycznych dziecka, dawaj zadania realne do wykonania. Powinno mieć do wykonania tylko jedno zadanie tak długo, aż się z niego wywiąże.
Zadbaj o czas na zabawę i relaks
Pokaż dziecku, w jaki sposób może się zrelaksować. Zaproponuj różne metody relaksacji i aktywności, ale obserwuj czy odpowiadają one dziecku. Nie każda zabawa i metoda będzie tak samo dobra w każdym przypadku. Np. osiągnięcie relaksu podczas uprawiania jogi może być dla dziecka nadpobudliwego bardzo trudne i zamiast się uspokoić, jeszcze bardziej się zestresuje. Zajęcia plastyczne, jazda konna, masaż czy muzykoterapia mogą być dobrze tolerowane przez jedne dzieci, a gorzej przez inne. Pomocna będzie taka aktywność, w której dziecko dobrze się czuje i odpoczywa psychicznie.
Inni czytali: Jak zachęcić dziecko do aktywności fizycznej?
Zapisz się na nasz newsletter i bądź na bieżąco ze wszystkimi treściami na blogu „Temat: Edukacja” >> ZAPISUJĘ SIĘ
