Sytuacja, w której mówisz do dziecka, a ono w ogóle nie reaguje, jakby nie słyszało co do niego mówisz, jest ci znajoma? Nie jest to nic nadzwyczajnego, ani nienormalnego, choć u wielu rodziców powoduje irytację. Powody mogą być różne, ale są i proste rozwiązania, które przynoszą naprawdę pozytywne skutki. Co zrobić, aby dziecko nas słuchało?
Przede wszystkim należy pamiętać, że dziecko nie jest zaprogramowanym robotem, który słucha poleceń. Rodzice często zapominają, że człowiek to bardzo złożona istota i powodów, dla których reaguje w określony sposób może być naprawdę mnóstwo.
Co zrobić, aby dziecko nas słuchało?
Rodzice często nie widzą ukrytych wiadomości, jakie dziecko przekazuje swoim zachowaniem, ponieważ szybko wpadają w złość czy frustrację, gdy widzą, że dziecko nie słucha. Wtedy skupiają się na własnych emocjach i myślach, zgoła innych od emocji i myśli dziecka. W takich momentach rodzicom wydaje się, że dziecko ich nie słucha i niezwykle trudno im sprawić, by było inaczej.
Co więc zrobić, by dziecko chciało nas słuchać? Przede wszystkim, zamiast się denerwować i skupiać na sobie, zwróć uwagę na to, co dziecko komunikuje ci przez swoje zachowanie. Będziesz zaskoczony, że twoje dziecko jest całkowicie zdrowe, a jedynie nie ma wykształconych pewnych umiejętności, które po prostu należy spokojnie rozwijać i których trzeba nauczyć.
Przeczytaj także: 5 idei jak mówić, by dzieci nas słuchały
Co zrobić, aby dziecko nas słuchało? Siedem pytań, jakie należy sobie zadać
1. Czy efektywnie komunikuję się ze swoim dzieckiem?
Komunikacja, to zdecydowanie coś więcej niż tylko słowa. Na komunikację wpływa ton głosu, intonacja, postawa, energia jaką wnosisz w interakcję, gestykulacja. Zadaj sobie wtedy pytanie: „Czy jestem zdenerwowany? Niecierpliwy? Zestresowany? Zirytowany?”.
Jeśli będziesz chciał w jakiś sposób kontrolować dziecko, ono poczuje się przytłoczone. Sposób komunikacji, zarówno werbalny, jak i niewerbalny, może powodować w odbiorcy motywację czy pewność siebie, albo opór, a nawet poczucie osaczenia.
2. Czy moje dziecko jest zestresowane?
Bardzo często, gdy dziecko źle się zachowuje, jest zestresowane lub zdenerwowane. Poprzez złe zachowanie komunikuje swoje frustracje wewnętrzne. Więc, gdy na przykład, dziecko nie chce wsiąść do samochodu, może być to spowodowane stresem – wizytą u lekarza czy spotkaniem kolegi, którego nie lubi.
3. Czy moje dziecko ma jakąś potrzebę czysto fizyczną?
Czasem, gdy dziecko nie słucha, chodzi o zwykły problem neuronaukowy. Aby móc uważnie słuchać, kora przedczołowa mózgu musi poprawnie funkcjonować. Sami też tego doświadczamy. Na przykład, gdy jesteśmy bardzo głodni, nie jesteśmy już w stanie myśleć jasno i wychodząc do sklepu, zapominamy portfela. Wtedy doświadczamy złego funkcjonowania kory przedczołowej.
Dziecko, złe funkcjonowanie tej części mózgu odczuwa intensywniej, ponieważ ona się nadal rozwija. Dlatego, zastanów się czy jest głodne, niewyspane, spragnione lub zmęczone.
4. Czy moje dziecko ma dzisiaj poczucie, że może dominować?
Każdy z nas czasami ma potrzebę bycia w centrum uwagi i posiadania pełnej kontroli w danej sytuacji. Dziecko również, szczególnie takie z silną wolą. Trzeba jednak nabyć umiejętność kontrolowania tego uczucia, aby móc w zdrowy sposób kontrolować siebie i swoje otoczenie.
Jeśli twoje dziecko nie ma nigdy możliwości, aby móc dokonać jakiegoś wyboru czy podjąć jakąś małą decyzję, czuje się kontrolowane i bezsilne. Wtedy, podświadomie może próbować „przejąć władzę” i będzie się sprzeciwiać wielu rzeczom na przekór. Na przykład nie będzie chciało włożyć czapki czy odłożyć zabawek w dane miejsce.
Inni czytali: Kiedy i jak rozmawiać z dzieckiem o dojrzewaniu?
5. Czy moje dziecko potrzebuje pomocy?
Niektóre dzieci mają problem ze słuchaniem, bo po prostu takie są z natury albo są w takim stadium rozwoju. W ten sposób po prostu działa ich mózg. Jeśli ich płat czołowy funkcjonuje w określony sposób, przez co dzieci mają niższe skupienie czy mniejszą pamięć roboczą, będą potrzebowały więcej wsparcia od rodziców.
Należy wtedy pomóc dziecku przejść do kolejnego kroku wydając proste instrukcje albo po prostu pytając: „Jak mogę ci pomóc?”.
6. Czy moje dziecko czuje się „odłączone”?
Bardzo duży wpływ na komunikację ma relacja rodzic-dziecko i emocjonalny związek pomiędzy nimi. Jeśli dziecko czuje się niewysłuchane i niedocenione, to instynktownie nie będzie miało motywacji do współpracy. Nie będzie robić rzeczy, których nie chce zrobić, na przykład: sprzątać zabawek.
Dziecko, tak samo jak dorosły, będzie otwarte na osobę sobie najbliższą, przy której będzie się czuło bezpieczne i z którą łączą go wzajemna miłość i szacunek.
7. Czy mam sprawiedliwe oczekiwania?
W tym miejscu warto wyobrazić sobie sytuację, w której jesteśmy głęboko pogrążeni w jakiejś czynności, którą nagle ktoś nam przerywa i każe zrobić coś innego. Już, teraz. Taka interakcja nie pokazuje z pewnością szacunku i zdrowej komunikacji.
Rodzice mają jednak tendencję, aby dość często wymagać od dzieci zrobienia czegoś, gdy te są pochłonięte czym innym. Nie lekceważmy czynności dziecka. Jeśli chcemy zaangażować dziecko w jakąś inną czynność, uprzedźmy je o tym. Zapowiedzmy, że chcemy by to zrobić za określony czas.
Warto przeczytać także: Jak rozwiązywać konflikty między rodzicami a dziećmi?
