Dzień Języka Ojczystego – dlaczego język jest tak ważny i jak to przekazać uczniom?

21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. To wyjątkowe święto ustanowione przez UNESCO w 1999 roku jest świetną okazją, aby uświadomić sobie, jak ważna jest ochrona różnorodności językowej i kulturowej. Język jest bowiem jednym z kluczowych elementów tożsamości każdego narodu. Jest nie tylko narzędziem komunikacji, ale także nośnikiem historii, tradycji oraz kultury. Jak przekazać uczniom wartość języka ojczystego? Jak obchodzić to wyjątkowe święto? Szczegóły w artykule.

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego – skąd się wziął?

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystegoto inicjatywa, która powstała w 1999 roku w ramach działań Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Edukacji, Nauki i Kultury (UNESCO). Celem tego święta jest promowanie różnorodności językowej i zwracanie uwagi na potrzebę ochrony języków ojczystych na całym świecie.

Dlaczego 21 lutego? Otóż data ta nawiązuje do tragicznych wydarzeń z 1952 roku, kiedy to pięciu studentów uniwersytetu w Dhace (dzisiejszym Bangladeszu) zostało zastrzelonych przez policję podczas pokojowych demonstracji. Ich celem była walka o nadanie językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. To wydarzenie przyczyniło się do wzrostu świadomości na temat praw językowych i podejmowania działań na rzecz ochrony języków zagrożonych wyginięciem.

Dlaczego język ojczysty jest tak ważny?

Warto uświadamiać młodych ludzi, że język ojczysty jest bardzo ważny. Dlaczego? Powodów jest wiele. Oto najistotniejsze z nich.

1. Wzmacnianie tożsamości kulturowej i narodowej – język jest istotnym elementem tożsamości każdego człowieka. Kształtuje sposób myślenia i postrzegania świata. Pielęgnując go, wzmacniamy poczucie przynależności kulturowej. Język odzwierciedla historię, kulturę i wartości społeczeństwa. To dzięki niemu zachowujemy dziedzictwo kulturowe oraz przekazujemy wiedzę i tradycje następnym pokoleniom.
2. Ochrona różnorodności językowej – język jest nośnikiem tradycji i kultury, a także przejawem unikalnej tożsamości każdego narodu. Warto więc szanować i chronić różnorodność kulturową. Współczesne procesy globalizacyjne wpływają na upowszechnianie się języków dominujących, co niestety sprawia, że wiele innych jest zagrożonych wyginięciem. Dlatego ważne jest podjęcie odpowiednich działań.
3. Współpraca międzynarodowa i dialog – Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego promuje tolerancję kulturową i zrozumienie. Szanowanie różnorodności językowej pomaga budować społeczeństwa otwarte, tolerancyjne i szanujące inne kultury.
4. Edukacja i rozwój intelektualny – znajomość języka ojczystego pozytywnie wpływa na procesy poznawcze u dzieci. Dobrze rozwinięte umiejętności językowe ułatwiają naukę oraz analizę informacji. Używanie poprawnej polszczyzny może sprzyjać logicznemu myśleniu i kreatywności.
5. Element patriotyzmu – znajomość i dbałość o poprawność językową są przejawem patriotyzmu i szacunku dla ojczystej kultury i historii.
6. Narzędzie komunikacji –jak wiadomo, poprzez język porozumiewamy się z innymi, wyrażamy swoje myśli, emocje i potrzeby. To niekwestionowany argument, dlaczego język ojczysty jest tak ważny.

Przeczytaj także: Jak uczyć języka polskiego, żeby zainteresować nim uczniów w podstawówce?

Dzień Języka Ojczystego w szkole – pomysły

Chroniąc język ojczysty, dbamy o tożsamość kulturową. Warto uświadamiać o tym uczniów. Pamiętajmy przy tym, że język polski jest zaliczany do grupy najtrudniejszych na świecie. Tym bardziej powinniśmy więc szanować polszczyznę i posługiwać się nią bezbłędnie. To przecież zaszczyt mówić i pisać poprawnie w tak trudnym, a zarazem pięknym języku!

Jak promować język ojczysty wśród uczniów i przekazać im jego wartość?

Ciekawym pomysłem są różnego rodzaju aktywizujące konkursy oraz projekty. Poniżej kilka propozycji:

• Konkursy literackie – konkurs na najciekawsze hasło, krótki wiersz lub opowiadanie promujące język polski.
• Konkursy poetyckie polegające na recytowaniu wybranych wierszy.
• Konkursy językowe – dyktanda, turnieje ortograficzne czy zabawy słowne, to świetne sposoby na rozwijanie umiejętności językowych.
• Konkursy czytelnicze,które zachęcą uczniów do czytania książek, co wpłynie korzystnie na poszerzanie słownictwa i budowanie wypowiedzi.
• Konkursy plastyczne – tworzenie prac plastycznych pozwoli budować świadomość językową, ale też rozwijać kreatywność i twórcze myślenie.
• Debaty i dyskusje –organizowanie dyskusji na ważne tematy pomaga uczniom kształtować umiejętność poprawnej wymowy oraz budowania argumentacji.
• Lekcje o historii i ewolucji języka – opowieści o zmianach w języku, etymologii słów czy rozwoju polszczyzny mogą być fascynujące dla uczniów. Ważne jednak, aby były poprowadzone w ciekawy i angażujący sposób.
• Zajęcia interaktywne – wykorzystanie na lekcji nowoczesnych technologii może zaangażować uczniów. Wszelkie aplikacje do nauki języka czy gry edukacyjne mogą uatrakcyjnić lekcję i zachęcić do poszerzania słownictwa oraz wiedzy o języku.

Jak obchodzić Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego?

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego obchodzony jest na całym świecie poprzez różne inicjatywy, takie jak np. wydarzenia kulturalne (koncerty, recytacje poezji, występy artystyczne itd.) czy kampanie edukacyjne promujące język ojczysty.

Każdy z nas może włączyć się w obchody Dnia Języka Ojczystego. W dodatku można to robić każdego dnia, nie tylko od święta. W jaki sposób? Chociażby poprzez czytanie literatury w języku ojczystym. Pozwoli to pogłębiać umiejętności językowe i poszerzać zasób słownictwa. Bardzo ważne jest zachęcanie do czytania dzieci, które już od najmłodszych lat mogą wyrobić sobie zdrowy i wartościowy nawyk czytania książek. 

Inni czytali: Dobranocka jako wieczorny rytuał z dzieckiem. Czy to naprawdę istotne?

Dzień Języka Ojczystego – podsumowanie

Język ojczysty jest nie tylko narzędziem komunikacji, ale też skarbem, który należy pielęgnować i szanować. W dobie globalizacji ważne jest, aby zauważać bogactwo polszczyzny i świadomie dbać o poprawność językową.

Edukacja językowa w szkole powinna być inspirująca i angażująca, aby młode pokolenia zrozumiały znaczenie, piękno i wartość swojego języka. Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego to doskonała okazja, by przypomnieć i uświadomić uczniom, jak ważne jest dbanie o nasz piękny język polski i zachowanie jego dziedzictwa. Pamiętajmy, że każde pokolenie ma wpływ na to, czy nasz język ojczysty będzie nadal ,,żywy’’, czy też zacznie stopniowo zanikać.

Zobacz także: Jak funkcjonują dzieci binacjonalne (dwunarodowe) w środowisku polskiej szkoły?