Znajomość dzieł literackich buduje naszą tożsamość kulturową, a samo czytanie wzbogaca język. Czy ekranizacja omawianej lektury też będzie miała taki wpływ?
Lektury motywują do myślenia, rozbudzają wyobraźnię, a także pozwalają dzieciom i młodzieży poznawać wartości, które towarzyszyły bohaterom w różnych epokach. Samodzielne czytanie dzieł literackich wzbudza w młodych czytelnikach emocje; które skłaniają do refleksji, własnych ocen i przekładają się na budowanie dojrzałości emocjonalnej. To, że warto czytać, także lektury szkolne, nie ulega wątpliwości, a jednak coraz częściej pozwala się na to, aby długą powieść lub niezrozumiały dramat zastąpić filmem czy też streszczeniem.
Lektura i ekranizacja lektury: nie do końca to samo…
Ekranizację dzieła literackiego można potraktować jako dobre uzupełnienie, ale zdecydowanie nie polecam założenia, że film może zastąpić czytanie lektury. Wszystko z powodu konkretyzacji, czyli skupienia się tylko na części zagadnień ujętych w książce.
Czy film może zastąpić lekturę?
Film rządzi się swoimi prawami. Pewne treści są w filmie pominięte lub zmienione, gdyż musi być bardziej atrakcyjny dla współczesnego widza. Bywa też twórczą koncepcją scenarzysty i reżysera. Często w filmach zostają zredukowane do minimum chociażby opisy czy monologi wewnętrzne, dzięki którym poznawaliśmy postać, mogliśmy bardziej się z nią „zaprzyjaźnić” i lepiej zrozumieć. Oglądnie filmu zamiast czytania to droga na skróty, która nie powinna wejść uczniom w nawyk.
Dowiedz się, jak zachęcić uczniów do czytania książek
Gdy zabraknie czasu na przeczytanie lektury…
Jeśli w wyjątkowej sytuacji naprawdę zabrakło czasu na przeczytanie lektury, warto zapoznać się chociaż z jej dłuższymi fragmentami, co pozwoli lepiej przyswoić styl i język autora. Dzięki temu łatwiej będzie zapamiętać treść dzieła. Wiele osób będzie umiało odtworzyć świat przedstawiony w książce, którą trzymało w rękach, bo przypomni sobie jej okładkę, a nawet konkretne strony. Jeśli dzieło literackie wydaje się niezrozumiałe czy zbyt trudne, w czasie czytania można wspomóc się jego streszczeniem lub interpretacją. Takie działanie może pomóc rozświetlić kontekst zawarty w utworze.
Czy film może zastąpić lekturę? Czy jest jedynie uzupełnieniem?
Filmową adaptację dzieła literackiego można potraktować jako dobre uzupełnienie. Jednak zdecydowanie nie polecam założenia, że film może zastąpić czytanie lektury szkolnej. Czasem na lekcjach języka polskiego nauczyciele wspomagają się fragmentem filmu, aby przypomnieć istotną sytuację lub urozmaicić lekcję poświęconą książce. Jednak uczniowskie bazowanie tylko na dziele filmowym może okazać się niewystarczające, jeśli chodzi o wiedzę i informacje na temat samej książki. W dalszej perspektywie może to też utrwalić niekorzystne nawyki oraz obniżyć wyniki ze sprawdzianów. Może to mieć również wpływ na wynik egzaminów, np. ósmoklasisty lub maturalnych – czytanie również wspiera naukę innych przedmiotów.
Powtórzę, za Richardem Steele „Czytanie jest dla umysłu tym, czym gimnastyka dla ciała”.
Daniel Buchowiecki – nauczyciel dyplomowany
Inni czytali: Liceum ogólnokształcące, technikum czy szkoła branżowa? Jaką szkołę wybrać po podstawówce?
Zapisz się na nasz newsletter i bądź na bieżąco ze wszystkimi treściami na blogu „Temat: Edukacja” >> ZAPISUJĘ SIĘ
