Czy ostatnio zauważyłeś u siebie niepokojące objawy, zmiany w swoim samopoczuciu i zachowaniu? Jesteś ciągle przygnębiony, nie masz na nic siły, czujesz smutek i beznadzieję, nic cię nie cieszy? Zadania szkolne lub domowe obowiązki zaczęły ci sprawiać problemy bez wyraźnego powodu i nie chcesz spotykać się ze znajomymi? Nie interesuje cię to, co do tej pory sprawiało ci radość i najchętniej w ogóle nie wychodziłbyś z domu? Płaczesz bez powodu, boli cię brzuch, mógłbyś przespać cały dzień albo masz trudności z zasypianiem? Boisz się, że twoje problemy mogą być objawami depresji? Chciałbyś powiedzieć o ty rodzicom, ale taka rozmowa jest dla ciebie trudna i krepująca? Przeczytaj, jak rozmawiać z rodzicami o depresji, jak powiedzieć im o swoich obawach, jak poprosić ich o pomoc i dlaczego taka rozmowa jest konieczna.
Dlaczego należy rozmawiać z rodzicami o depresji?
Depresja to poważna choroba, która nie mija sama. Jeśli występują objawy, które ją sugerują, potrzebna jest wizyta u specjalisty. W przypadku zdiagnozowania depresji, konieczne będzie odpowiednie leczenie i terapia. Trzeba także pamiętać, że nieleczona depresja może skończyć się nawet śmiercią. Osoby niepełnoletnie nie mogą bez zgody rodzica podjąć decyzji o rozpoczęciu leczenia. Dlatego tak ważne jest, aby rodzice dowiedzieli się o twoich problemach. Będą wtedy mogli podjąć odpowiednie kroki, udzielić ci odpowiedniego wsparcia i pomocy.
Jak zacząć temat depresji z rodzicami?
Rozmowa z rodzicami o zdrowiu psychicznym może być dla ciebie trudna, dlatego warto się do niej odpowiednio przygotować. Zaplanuj czas i miejsce na poruszenie tematu. Rozmowa nie powinna odbywać się „w biegu”. Najlepiej zrobić to w miejscu, gdzie czujesz się bezpiecznie, wtedy, kiedy rodzice nigdzie się nie spieszą, nie mają żadnej ważnej pracy do wykonania i mogą skoncentrować się tylko na tobie. Upewnij się także, że nikt wam nie przeszkodzi. Nie zwlekaj jednak z wyborem odpowiedniego momentu zbyt długo, idealny może się nie pojawić. Wystarczy taki, który będzie odpowiednio dobry.
Czytaj także: Czy nieobecności w szkole mogą być wyznacznikiem problemów psychicznych uczniów?
Zastanów się, jakie kwestie chciałbyś w czasie rozmowy poruszyć. Pomocne może okazać się spisanie ich na kartce. Zapisz sobie, co chcesz rodzicom powiedzieć o tym, co się ostatnio z tobą dzieje, co czujesz, jakie masz objawy, możesz opisać konkretne sytuacje. Powiedz o tym, czego się obawiasz, że myślisz, że to może być depresja.
Zanotuj, jakie są Twoje potrzeby i jakiej pomocy potrzebujesz
Kolejnym punktem jest zanotowanie sobie, jakie mogą być reakcje rodziców i co możesz wtedy zrobić. Następnie zapisz sobie, jakie są twoje potrzeby i jakiej pomocy, jakich konkretnych działań od rodziców oczekujesz. Takie szczegółowe zaplanowanie rozmowy, pozwoli obniżyć związany z nią stres i napięcie. Jeśli chcesz, możesz taką kartkę mieć przy sobie na spotkaniu z rodzicami i korzystać z niej. Jeżeli natomiast tak bardzo przeraża cię osobista rozmowy z mamą i tatą, że nie wchodzi ona w grę, możesz zacząć od napisania do nich listu. Rozmowa i tak będzie nieunikniona, ale pierwszy krok zostanie zrobiony i potem będzie ci łatwiej.
Jak rozmawiać z rodzicami o problemach psychicznych?
Jeśli bardzo boisz się rozmowy z rodzicami, najtrudniejszy może być dla ciebie początek. Możesz powiedzieć: „Mamo, tato, chciałbym z wami porozmawiać, bo ostatnio dzieje się ze mną coś niepokojącego, czego nigdy wcześniej nie doświadczałem. Myślę, że też coś zauważyliście, a nie chciałbym, żebyście myśleli ze jestem leniwy, że mi na niczym nie zależy, albo że może mogą mieć na to wpływ jakieś substancje.”
Może Cię zainteresować: Czy istnieją tylko negatywne skutki grania w gry komputerowe?
Postaraj się być spokojny i opanowany, mimo że może to być dla ciebie ogromnym wyzwaniem. Konkretny i rzeczowy ton będzie twoim sprzymierzeńcem i wpłynie korzystnie na to, jak zareagują rodzice. Poproś rodziców, aby najpierw, nie przerywając, wysłuchali wszystkiego, co chcesz im powiedzieć. Powiedz o tym, że jest ci trudno i pozwoli ci to skupić się i zebrać myśli. Następnie opowiedz o swoich problemach i o tym, że martwisz się, że to może być depresja.
Jak rozmawiać z rodzicami o depresji? Szczerze i rzeczowo
Bądź szczery, opisz tylko te objawy czy dolegliwości, które naprawdę u ciebie występują. Nie twórz nieprawdziwych scenariuszy, bojąc się, że rodzice zbagatelizują twoje obawy. Nie umniejszaj też wagi swoich problemów, nie mów, że to może nic takiego poważnego, kiedy widzisz, że rodzice bardzo się wystraszyli czy zdenerwowali tym, co im powiedziałeś.
Zapisz się na nasz newsletter i bądź na bieżąco ze wszystkimi treściami na blogu „Temat: Edukacja” >> ZAPISUJĘ SIĘ
Rodzice kierując się troską o ciebie i chęcią zrozumienia, mogą zadawać różne pytania. Jeśli możesz, odpowiedz na nie, ale jeżeli coś jest na pierwszą rozmowę zbyt trudne lub krępujące, nie musisz o tym mówić. Powiedz tyle, ile możesz, wyjaśnij, że nie jesteś dziś gotowy na więcej. Możesz również powiedzieć, że wolisz o niektórych sprawach porozmawiać z lekarzem lub psychologiem. Rodzice powinni to zrozumieć i uszanować. Twoi rodzice mogą w pierwszej chwili zareagować przerażeniem, złością lub gniewem. Może to wynikać ze strachu bądź niewiedzy, co mogą w tej sytuacji zrobić. Powiedz, jak bardzo liczysz na ich wsparcie i pomoc i podkreśl, jakich działań od nich oczekujesz. Wyraźnie zaznacz, że chcesz się dowiedzieć, co się z tobą dzieje, że chciałbyś porozmawiać ze specjalistą.
Co robić, jeśli rodzice nie wierzą, że masz depresję?
Może zdarzyć się, że rodzice, mimo że Cię kochają i troszczą się o ciebie, zbagatelizują problem i uznają to, co się z tobą dzieje np. za typowe trudności okresu dojrzewania. Pamiętaj, że nie oznacza to, że nie możesz otrzymać pomocy, której potrzebujesz. Masz do niej prawo, a mama i tata mają obowiązek ci ją zapewnić. To, że rodzice uważają, że nic takiego się nie dzieje, nie musi oznaczać, że faktycznie tak jest. To ty sam najlepiej wiesz, czego doświadczasz, a ignorowanie problemu nie sprawi, że on zniknie. Jeżeli rodzice zbagatelizują problem, spróbuj powrócić do tematu ponownie za kilka dni. Może mama i tata potrzebują czasu na oswojenie się i przemyślenie tego, co usłyszeli, zasięgnięcie informacji, czym jest depresja i jak się objawia. Bardzo możliwe też, że niedługo sami będą chcieli wrócić do rozmowy. W przypadku nieotrzymania pomocy w domu, możesz zwrócić się do innej osoby dorosłej. Może to być nauczyciel, któremu ufasz lub psycholog szkolny, który porozmawia potem z twoimi rodzicami. Możesz też skorzystać z bezpłatnego telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111. Z jego konsultantami można się również skontaktować, wysyłając anonimową wiadomość online przez www.116111.pl/napisz. Pomoc można również uzyskać dzwoniąc lub wysyłając wiadomość na Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 800121212, gdzie psycholodzy, pedagodzy a także prawnicy udzielą ci niezbędnego wsparcia.
Inni czytali: Kiedy należy zabrać dziecko do psychiatry?
Ważne numery telefonów dla osób doświadczających kryzysu psychicznego oraz przemocy domowej:
116 111 – Telefon Zaufania dla dzieci i młodzieży 880 70 22 22 – Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego 116 123 – Kryzysowy Telefon Zaufania dla osób starszych 800 080 222 – Infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i pedagogów 800 112 002 – Niebieska Linia – ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy domowej
Przeczytaj także: Jak rozmawiać z rodzicami o wybranym kierunku studiów?
