Żyjemy w czasach, które wręcz domagają się ekstrawertyzmu. W klasie wymaga się aktywnego uczestnictwa ucznia w zajęciach, w pracy coraz częściej tworzy się „open space”, a normy społeczne wymagają od nas kontaktów z innymi. Dzisiaj, im ktoś ma większą charyzmę i jest głośniejszy, tym więcej dostaje uwagi i jest bardziej widoczny. Zatem jak wychowywać introwertyczne dziecko, żeby nie czuło się niewystarczające? Jak wspierać jego rozwój? Co ciekawe, szacuje się, że około połowa populacji to introwertycy. Pomimo tego, duża część społeczeństwa uważa tę cechę za coś negatywnego. Rodzice myślą, że dziecko powinno być otwarte i towarzyskie, a gdy wśród rówieśników jest ciche i zamknięte, wydaje się im, że dzieje się coś niepokojącego.
Jak wychowywać introwertyczne dziecko w świecie ekstrawertyków?
Często rodzice chcą, aby dziecko socjalizowało się w dużych grupach, brało udział w różnych aktywnościach z innymi dziećmi, ponieważ myślą, że to jest „normalne” oraz, że „tak wygląda życie dziecka, które odnosi i będzie odnosiło sukcesy”. Nie chcą, aby ich dziecko było samotnikiem, które lubi spędzać czas z samym sobą, a gdy tak się dzieje, zrzucają winę na siebie i wydaje im się, że popełnili jakieś błędy wychowawcze. Jeśli więc zdarzy się, że dziecko jest introwertykiem, rodzice mogą zacząć panikować i próbować je wepchnąć, trochę na siłę, do życia społecznego. Rodzice aranżują spotkania z rówieśnikami, robią przyjęcia, zapraszają kolegów i koleżanki z klasy do domu, zapisują dziecko na zajęcia grupowe i tak dalej. Zdaniem Susan Cain, autorki „Ciszej proszę siła introwersji w świecie, który nie może przestać gadać”, takie zachowanie prowadzi tylko do „wielkiego marnotrawstwa talentu, energii i szczęścia”.
Czytaj także: Jak pracować z uczniem zdolnym? Jak pomóc mu w rozwoju?
Introwertyzm jest wrodzony i normalny.
Zamiast widzieć w introwertykach „zepsutych ekstrawertyków”, powinniśmy doceniać ich unikalne mocne strony i talenty. Dziecko introwertyczne woli spędzać czas samotnie w ciszy. Ale dlaczego tak się dzieje? Skąd biorą się introwertyzm i ekstrawertyzm? Badania przeprowadzone zarówno na introwertykach, jak i ekstrawertykach, pokazują, że ci drudzy gorzej odpowiadali na dopaminę, neuroprzekaźnik, który kontroluje ośrodki w mózgu odpowiadające za odczuwanie przyjemności. Dlatego ekstrawertycy wchodzą w interakcje z innymi, ponieważ muszą bardziej stymulować tę część mózgu, aby odczuwać większą przyjemność i zadowolenie, czuć się bardziej energicznie. Introwertycy lepiej odpowiadają na dopaminę i dlatego nie potrzebują tak dużo stymulacji. Dlatego też, będąc samemu, doładowują sobie energię. Kolejnym aspektem, na który należy zwrócić uwagę jest układ nerwowy. U ekstrawertyków lepiej działa współczulny (sympatyczny) układ nerwowy, natomiast u introwertyków aktywniejszy jest przywspółczulny (parasympatyczny) układ nerwowy. Dzięki temu drugiemu introwertycy lepiej oszczędzają energię, są spokojniejsi, wolą ciszę i są bardziej zachowawczy. Jak widać, introwertyzm związany jest z czystą biologią. Nie ma więc nic złego z dzieckiem, które jest introwertykiem. Po prostu jego mózg działa w inny sposób i jest inaczej zbudowany.
Przeczytaj także: Introwertyk – 10 sposobów, jak wspierać go w klasie
Czym cechuje się introwertyk?
Wychowanie introwertycznego dziecka nie jest proste, szczególnie, że ta grupa ludzi jest szeroko nierozumiana przez społeczeństwo. To szczególnie silnie działa na nastolatków, którzy dopiero odnajdują i rozwijają własną tożsamość i poczucie własnej wartości. Najważniejsze w wychowaniu introwertyka jest nauczenie go jak pracować nad swoimi mocnymi stronami, a nie przeciwko nim.
Jak to zrobić?
1. Akceptacja i podziw
Pierwszą przeszkodą jest sam rodzic. Rodzic musi przede wszystkim sam zaakceptować fakt, że jego dziecko jest introwertykiem i nie będzie zachowywać się jak typowy, społeczny, towarzyski człowiek. Introwertycy potrafią jednak tworzyć silne więzi, jednak zajmuje im to więcej czasu i bardziej interesuje ich, jakość, a nie ilość. Dlatego nie pchaj dziecka na siłę w tłum rówieśników, bo ono nie będzie się tam dobrze czuło. Co więcej, będzie to odbierać jako sygnał, że to, jakie faktycznie jest, jest czymś złym. Akceptuj, więc dziecko takim, jakie jest.
2. Zachęcaj i wspieraj dziecko, aby wyrażało siebie
Introwertycy czują potrzebę wyrażania siebie, więc zachęć dziecko i znajdź z nim dobry sposób, aby mogło to robić. W jaki sposób? Na przykład poprzez sztukę, pisanie dziennika, jogę czy cokolwiek innego. Nawet media społecznościowe mogą być przydatne. Mogą one dać dziecku wolność do wyrażania siebie bez konieczności interakcji z „żywą grupą” i przechodzenia na stronę ekstrawertyków.
3. Szanuj potrzebę dziecka do prywatności
Ekstrawertyczni rodzice myślą, że cała rodzina musi robić wiele rzeczy wspólnie, ale dla introwertycznego dziecka stanie się to przytłaczające. Lepszym rozwiązaniem będą wspólne aktywności, ale w konfiguracji rodzic – dziecko. Oprócz tego, pozwól dziecku na nieco prywatności. Żeby miało czas bycia samemu i czas na obserwację.
4. Pracuj nad mocnymi cechami dziecka
Introwertycy są z natury małomówni, dlatego mogą się źle czuć w grupach ludzi czy w klubach. Zamiast tego, spróbuj porozmawiać z dzieckiem i dowiedz się, co go interesuje. Zachęcaj dziecko, aby robiło coś, co łączy się z jego zainteresowaniami. Na przykład, jeśli dziecko chce uprawiać sport, zamiast zapisywać go do drużyny piłkarskiej, zastanów się nad uprawianiem jakiegoś sportu indywidualnego, jak lekkoatletyka czy pływanie.
5. Naucz dziecko doceniać jego wyjątkowość
Ponieważ ekstrawertycy dominują w społecznych sytuacjach, introwertycy mogą często czuć się odrzuceni. Naucz dziecko doceniać jego unikalność, indywidualność i talenty. Zapewniaj je, że jego cechy są bardzo cenne i nie ma się czego wstydzić. Umiejętność słuchania, skupienia, obserwacji i komunikacji z innymi na poziomie emocjonalnym są niezwykle cenne. Pomóc może pokazanie dziecku przykładów introwertyków, którzy są znanymi ludźmi – celebrytami, artystami czy naukowcami. Artykuł powstał na podstawie publikacji: „Raising an Introverted Child in an Extroverted World”
Zapisz się na nasz newsletter i bądź na bieżąco ze wszystkimi treściami na blogu „Temat: Edukacja” >> ZAPISUJĘ SIĘ
