Poczucie bezpieczeństwa to jedna z najważniejszych składowych w procesie rozwoju dzieci i młodzieży. Jako ludzie miewamy tendencję do niezauważania rzeczy dobrych – kiedy utrzymuje się dobrostan, nie doceniamy go i zapominamy, że rozmaite zdarzenia mogą przybrać zły obrót. Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak ważne jest poczucie braku zagrożenia, dopóki jakieś nie pojawi się na horyzoncie.
Taką diagnozę z pewnością mogłyby potwierdzić osoby, które kiedykolwiek stanęły w obliczu nagłej przemocy lub niebezpieczeństwa naturalnego, takiego jak klęska żywiołowa. Dzieci z rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz takie, nad którymi znęcają się rówieśnicy, to często ofiary zmagające się z poczuciem krzywdy do końca swojego życia. Właśnie dlatego trzeba reagować, kiedy tylko zauważamy jakieś niepokojące oznaki. By jednak robić to dobrze, musimy być świadomi, na co zwracać szczególną uwagę i jakie kroki podejmować w konkretnych sytuacjach. W takich sprawach obowiązuje zasada podobna do tej prowadzącej przez życie dobrych lekarzy – przede wszystkim nie szkodzić. Na szczęście istnieją sposoby, by rozwijać kompetencje w tej dziedzinie, czemu służą m.in. szkolenia kierunkowe. Nim jednak o nich, skupmy się jeszcze na chwilę na tym, dlaczego poczucie bezpieczeństwa jest dla młodych ludzi takie ważne?
Poczucie bezpieczeństwa, a zdrowy rozwój dzieci
Poczucie bezpieczeństwa jest fundamentalnym elementem zdrowego rozwoju dzieci z powodu jego wieloaspektowego wpływu na różne obszary życia najmłodszych członków naszego społeczeństwa. Stanowi ono fundament, na którym budowane są zdolności emocjonalne, społeczne i psychiczne dzieci. Możliwość dorastania w bezpiecznych warunkach gwarantuje poczucie pewności i stabilności w ich otoczeniu. Kiedy dany maluch czuje się bezpieczny, może swobodnie eksplorować świat wokół siebie, zdobywając doświadczenia i pozyskując nowe umiejętności. To z kolei sprzyja rozwijaniu się zdolności poznawczych i motorycznych. W późniejszym czasie poczucie bezpieczeństwa jest również istotne dla emocjonalnego dojrzewania dziecka. Gdy pojawia się pewność, że otaczający młodą jednostkę ludzie są dostępni i troskliwi, łatwiej jej budować pozytywne relacje z innymi. To z kolei wpływa na rozwijanie umiejętności społecznych, takich jak empatia, komunikacja i współpraca, które są niezwykle cenne w życiu każdego dorosłego człowieka.
Przeczytaj także: Po czym poznać, że dziecko jest zaniedbane?
Poczucie bezpieczeństwa, a zdrowie psychiczne
Nie zapominajmy również o znaczeniu zdrowia psychicznego, tematowi coraz bardziej obecnemu w przestrzeni publicznej, który wychodzi z szarej strefy tabu. Poczucie bezpieczeństwa stanowi ważny czynnik chroniący przed stresem i traumą. Dzieci, które doświadczają stabilnego i wspierającego środowiska, są bardziej odporne psychicznie, co może zmniejszyć ryzyko problemów związanych z kłopotami natury psychologicznej w przyszłości. Przebodźcowanie, które przyniósł XXI wiek, destabilizuje spokojne dojrzewanie dzieci, więc bez bezpiecznej przystani w domu lub szkole nie mają one szansy na czerpanie pozytywnych wzorców z kontaktów międzyludzkich. Pamiętajmy, że mając pewność co do swojej nietykalności cielesnej, dziecko może skoncentrować się na nauce i rozwijaniu swoich zainteresowań. Poczucie bezpieczeństwa stanowi zatem podstawę do zdrowego rozwoju intelektualnego i edukacyjnego. Dlatego właśnie stworzenie w pełni bezpiecznej szkoły to kluczowa misja dla wszystkich pracujących w niej pedagogów.
Inni czytali: Sposoby na rozładowywanie emocji u dzieci
„Bezpieczna szkoła” – dowiedz się więcej!
Z tych wszystkich przyczyn Ośrodek Rozwoju Kompetencji Edukacyjnych wychodzi naprzeciw potrzebom wszystkich osób, które chciałyby rozwinąć swoją wiedzę na temat bezpieczeństwa. W roku szkolnym 2023/2024 organizowane będą szkolenia zgodne z kierunkami polityki oświatowej MEN 1-10. Od 15 lutego 2024 r. wchodzą bowiem w życie przepisy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw. Między innymi dlatego powstał kompleksowy pakiet 3 szkoleń – „Moja bezpieczna szkoła”, który ma na celu przygotowanie Kadry Pedagogicznej do wdrożenia obowiązkowych procedur związanych ze Standardami Ochrony Małoletnich oraz wyposażenie nauczycieli w wiedzę, jak skutecznie podejmować interwencję w sytuacji zagrożenia uczniów przemocą psychiczną i fizyczną.
Udział wziąć można w takich kursach jak: Standardy ochronny małoletnich; Wdrożenie procedury Niebieskiej Karty w placówce oświatowej; Dziecko krzywdzone i zaniedbywane.
Dzięki tym wszystkim szkoleniom pedagog może się dowiedzieć m.in.: jakie są przepisy związane z ochroną małoletnich przed przemocą i krzywdzeniem (w tym molestowaniem seksualnym), czym jest procedura „Niebieskiej Karty” i jak przebiega, a także co zrobić w sytuacji, kiedy przemocy doświadcza dziecko i jak rozpoznać symptomy zaniedbania opiekuńczo-wychowawczego wobec dzieci.
Lista i programy wszystkich szkoleń dostępne są na stronie Ośrodka Rozwoju Kompetencji . Z pewnością chęć rozwoju jest jedną z podstawowych cech dobrego pedagoga. Warto w niego inwestować, szczególnie wtedy, gdy wpływa on na dobrostan naszych podopiecznych.
