Jeszcze niedawno brzmiało to jak wizja z literatury science fiction, ale dziś sztuczna inteligencja coraz śmielej przekracza próg polskich szkół, pomagając uczniom i nauczycielom w codziennych zadaniach. Warto wspomnieć, że nie oni jedni korzystają z tych narzędzi – wielu pracowników innych branży zaczyna być z nimi w komitywie. W tym artykule podpowiadamy, jakie możliwości dają nauczycielom rozwiązania AI i jak mogą one wspierać pracę w szkole.
Czy warto korzystać z rozwiązań AI?
AI nie jest już czymś z odległej przyszłości – to realne narzędzia, które wchodzą w naszą codzienność, pojawiają się w zadaniach domowych uczniów, w aplikacjach edukacyjnych i w rozmowach o przyszłości edukacji. Dlatego tak ważne jest, byśmy nie bali się tego tematu – tylko uczyli się go rozumieć i oswajać. Nauczyciele, rodzice, opiekunowie i sami uczniowie muszą dziś odnaleźć się w świecie, który zmienia się szybciej, niż kiedykolwiek wcześniej. Szkoła zaś może – i powinna – być przestrzenią, w której nowe technologie są wykorzystywane z rozwagą, w służbie edukacji, a nie jej kosztem.
Sztuczna inteligencja może stać się nie tylko tematem lekcji, ale także realnym wsparciem w ich prowadzeniu. Dobrze zaprojektowane narzędzia AI pomagają planować przerabiane zagadnienia, analizować potrzeby uczniów, generować treści dopasowane do różnych poziomów zaawansowania. To ogromna pomoc, szczególnie w klasach, w których mamy do czynienia z bardzo zróżnicowanym tempem pracy, potrzebami edukacyjnymi czy barierami językowymi. Nauczyciel zyskuje możliwość tworzenia bardziej spersonalizowanych ścieżek nauki, nie rezygnując przy tym z własnej roli przewodnika.
Narzędzia AI nie konkurują z nauczycielem – one uzupełniają jego działania, dając mu więcej przestrzeni na to, co w nauczaniu najważniejsze: budowanie relacji, inspirowanie, prowadzenie ucznia w procesie rozwoju. AI może pomóc napisać konspekt lekcji, przygotować quiz, zaproponować tekst na określony poziom trudności – ale nie zastąpi ludzkiego zrozumienia kontekstu, empatii i doświadczenia pedagogicznego.
AI w praktyce szkolnej – wsparcie w różnych obszarach
Rozwój AI to nie tylko kwestia edukacji, ale szeroko pojętej kultury życia w świecie opartym na danych, modelach i szybkiej analizie informacji. Coraz częściej uczniowie stykają się z AI poza szkołą – w grach komputerowych, aplikacjach, mediach społecznościowych czy komunikatorach. Szkoła ma więc szansę odgrywać rolę przewodnika po tym świecie, miejsca, w którym uczy się nie tylko jak z AI korzystać, ale też jak robić to mądrze, odpowiedzialnie, świadomie. To nie przypadek, że sztuczna inteligencja staje się obecna także w podstawach programowych – bo kompetencje przyszłości to również te związane z krytycznym myśleniem, umiejętnością formułowania pytań, sprawdzania źródeł i rozumienia mechanizmów działania narzędzi, z których korzystamy.
Co więcej, zastosowanie AI w nauczaniu konkretnych przedmiotów daje wyjątkowe możliwości, które wcale nie muszą wymagać zaawansowanej wiedzy technologicznej. Przykładowo, w nauczaniu języków obcych narzędzia oparte na sztucznej inteligencji mogą wspierać uczniów w doskonaleniu wymowy, budowaniu słownictwa czy tłumaczeniu tekstów. Uczniowie mogą uczyć się z pomocą aplikacji generujących dialogi, interaktywnych ćwiczeń gramatycznych czy chatbotów symulujących realne rozmowy.
Możliwości wykorzystania narzędzi AI przez nauczyciela w szkole
Możliwości są ogromne, więc warto zgłębiać ten temat. Osoby odpowiedzialne za szkolenie kadry pedagogicznej w placówkach edukacyjnych powinny zadbać o to, by nauczyciele mogli wykonywać swoje zadania szybciej i skuteczniej, efektywnie wykorzystując pomoc sztucznej inteligencji. Szkolenie „Język obcy z AI – jak wykorzystać nowoczesne narzędzia w rozwijaniu kompetencji uczniów w zakresie wielojęzyczności”, dostępne w ofercie ORKE, to jedna z propozycji, która pokazuje, jak w praktyce wykorzystać potencjał technologii w budowaniu umiejętności komunikacyjnych.
Podobnie w nauczaniu matematyki – gdzie AI może wesprzeć nauczyciela nie tylko w sprawdzaniu zadań, ale też w tłumaczeniu uczniom rozwiązań krok po kroku, generowaniu analogicznych przykładów czy analizie błędów ucznia. Aby odkryć, w jakich obszarach technologia może wspierać rozwój logicznego myślenia, myślenia algorytmicznego i umiejętności pracy z danymi, warto skorzystać ze szkolenia „Matematyka z AI – jak wykorzystać nowoczesne narzędzia w rozwijaniu kompetencji matematycznych uczniów”.
Wreszcie, w kontekście rozwoju kompetencji komunikacyjnych, warto też wspomnieć o szkoleniu „Czytanie i pisanie z AI – jak wykorzystać nowoczesne narzędzia w rozwijaniu kompetencji uczniów”, które ukazuje, jak można użyć AI w kształtowaniu umiejętności pisemnego wyrażania myśli, planowania tekstu czy pracy nad spójnością wypowiedzi. We wszystkich tych przypadkach AI nie zastępuje nauczyciela, ale wspiera go – szczególnie tam, gdzie potrzeba różnorodnych, elastycznych narzędzi dopasowanych do potrzeb współczesnego ucznia.
Odpowiedzialność, świadomość i gotowość do uczenia się
Wszystko to wymaga jednak od dorosłych, nauczycieli, opiekunów dużej uważności i odpowiedzialności. Bo sztuczna inteligencja w edukacji to nie tylko nowe narzędzia – to także nowe pytania o etykę, prywatność, granice automatyzacji. Musimy pamiętać, że żadne narzędzie, nawet najbardziej zaawansowane, nie zwolni nas z myślenia, refleksji i wartości, które chcemy przekazywać uczniom. To nauczyciel wciąż decyduje o kierunku, w jakim ma podążyć lekcja, dobiera materiały, czuwa nad tym, co i jak jest realizowane. To od niego zależy, czy AI będzie tylko ciekawostką, czy realnym wsparciem w procesie edukacyjnym. AI może pomóc, ale nie wyręczy w rozmowie z uczniem, nie wychwyci jego emocji, potrzeb czy lęków. Nie zastąpi relacji, nie zrozumie kontekstu życia rodzinnego dziecka, nie da mu poczucia bezpieczeństwa. To są sprawy, które pozostają w naszych, ludzkich rękach.
Dlatego właśnie warto, by szkoły i nauczyciele stawiali na rozwój kompetencji związanych z nowymi technologiami, ale robili to z rozwagą i świadomością. Potrzebujemy wspólnej rozmowy: nauczycieli, uczniów, rodziców i osób zarządzających edukacją. Nie chodzi o to, by AI była obecna na każdej lekcji. Chodzi o to, by wiedzieć, jak jej używać, kiedy warto po nią sięgnąć i jakie niesie możliwości oraz ryzyka. Technologia może wspaniale wspierać edukację, ale tylko wtedy, gdy jest używana celowo, sensownie i etycznie. Potrzeba odwagi, by próbować nowych rzeczy i pokory, by się na nowo uczyć. Bo szkoła, która nie boi się zmian, to szkoła, która żyje i rozwija się razem z uczniami.
Przeczytaj także: Nowe technologie zabijają kreatywność u dzieci – mit czy fakt?
