„Dobry wychowawca, który nie wtłacza a wyzwala, nie ciągnie a wznosi, nie ugniata a kształtuje, nie dyktuje a uczy, nie żąda a zapytuje – przeżyje wraz z dziećmi wiele natchnionych chwil” zauważył wiele lat temu Janusz Korczak. Choć środowisko szkolne od tego czasu przeszło wiele zmian, dobry wychowawca nadal stara się rozwijać uniwersalne wartości i pozytywne cechy swoich wychowanków.
Wychowawca powinien wskazywać ważne, społeczne problemy, wpływać na świat wartości młodzieży, kształtować relacje między uczniami i rozwijać twórczość. Ten krótki materiał ma na celu pokazać, jak te zadania zrealizować.
Lekcja pokory i empatii
Krótki film „Zobacz we mnie człowieka”, który warto obejrzeć z uczniami, jest okazją do wspólnej dyskusji na wiele tematów. Przedstawia dwie, równoległe historie nastoletnich bohaterów. Jeden z nich to sportowiec, tymczasem drugi, każdego dnia, zmaga się ze swoją niepełnosprawnością. Ten kilkunastominutowy film w zamyśle autorów miał zachęcać do dyskusji o postrzeganiu osób z niepełnosprawnością przez młodych ludzi. Jednak rozwija również wrażliwość, empatię i prowokuje do ponownego definiowania słowa „szczęście” i „sukces”.
Czytaj także: Pomysł na godzinę wychowawczą: zaproś wolontariusza ze schroniska
Refleksyjny uczeń o sobie
Wychowawca chce poznać swoich uczniów, a oni chcą poznać siebie. Tak zwany „Test zdań niedokończonych” to dobra okazja, aby to zrobić. Nauczyciel może samodzielnie przygotować rozpoczęte zdania na kartce A4. Rolą uczniów jest dokończenie ich zgodnie z pierwszym skojarzeniem, bez głębszego zastanowienia.
Inni czytali: Pomysł na godzinę wychowawczą w liceum: zaproś członka rady młodzieżowej
Przykłady takich zdań: „Lubię, gdy w domu jest…”, „Moja mama chciałaby, abym…”, „Cenię sobie…”, „Boję się, że…” Ważne, aby nie pytać o rzeczy zbyt osobiste, choć z doświadczenia wiem, że niektórzy uczniowie i tak opuszczą „trudniejsze” zdania. Powstałe wypowiedzi, jeśli zgodzą się na to uczniowie, można przeczytać na głos, co będzie sprzyjać poznawaniu się i budowaniu relacji. Jeśli uczniowie nie chcą ujawniać swoich myśli, nauczyciel może przeczytać odpowiedzi anonimowo.
Inni czytali: Od czego zależy dobra relacja z uczniami w szkole średniej?
Dobrze o innych
Nie tylko uczniowie, ale często i osoby dorosłe, nie potrafią powiedzieć wprost komplementu, bądź okazać podziwu. Często takie sytuacje wprawiają nas w zakłopotanie. Jednak takie słowa mogą dać człowiekowi ogromną siłę, więc warto uczniów tego nauczyć. Ćwiczenie, o nazwie „Francuska poczta”, polega na podpisaniu kartki przez właściciela i przekazaniu jej kolejnym uczniom po to, aby każdy z nich wpisał pozytywną cechę osoby, której imię i nazwisko widnieje na kartce. Może być to również dobra opinia lub przyjemne skojarzenie. Odczytywanie wpisów na forum klasy potrafi wprawić w dobry humor, buduje więzi i może być miłą pamiątką dla opisywanych osób. Zwróć uwagę na to, na co wpływają relacje nawiązywane w szkole.
Tworzyć każdy może
Mówi się, że w każdym człowieku drzemie twórca, poeta. Jednym ze sposobów na obudzenie go jest dość proste ćwiczenie. Wystarczy rozpocząć 7-9 wersów różnymi słowami i poprosić uczniów, by dokończyli je wedle uznania, starając się, aby na końcu tekstu pojawiała się pointa. Może to być ogólna refleksja wynikająca z wcześniejszych wersów lub zupełnie abstrakcyjna myśl. Przykład takiego wymyślonego szablonu: Jestem jak ……………………………….. Moje …………………………….……….. Kiedy ……………………………….……. Odchodzi ………………………………… Można przecież ………………………….. Tak, to dobry …………………………….. Jutro znowu ……………………………… Zapewniam, że efekty mogą Państwa pozytywnie zaskoczyć, a uczniom pokazać, że poezją można i należy się bawić.
Zapisz się na nasz newsletter i bądź na bieżąco ze wszystkimi treściami na blogu „Temat: Edukacja” >> ZAPISUJĘ SIĘ
Pamiętaj, że wprowadzanie aktywności podczas lekcji jest bardzo ważne, szczególnie w nauczaniu wczesnoszkolnym. Dowiedz się również, jakie gry i zabawy śródlekcyjne są skutecznym sposobem na naukę. Zebrał: Daniel Buchowiecki – wychowawca i nauczyciel języka polskiego