Dzieci już od drugiego roku życia mogą zacząć posługiwać się nożyczkami. Wydaje się, że to bardzo wcześnie? Oczywiście, pod żadnym pozorem nie zostawiajmy dwulatka samego z parą nożyczek. Wystarczy z nim usiąść, poświęcić kilka minut i wspólnie wykonać kilka prostych aktywności. Używanie nożyczek przez dzieci jest bardzo niedocenianą aktywnością rozwoju. Wielu rodziców jest do tego nieprzygotowanych. Używanie nożyczek może jednak wspaniale rozwijać takie komponenty jak: prawidłowa postawa, siła dłoni, koordynacja ręka-oko, integracja bilateralna, czy skupienie.
Jak nauczyć dziecko używania nożyczek i w jaki sposób zrobić to bezpiecznie i efektywnie?
Po pierwsze, bardzo istotny jest wiek dziecka. Wraz z wiekiem, należy stopniowo rozwijać umiejętność posługiwania się nożyczkami. Pracę można zacząć już z dwulatkiem, który może próbować wykonać pojedyncze cięcia. Trzylatek może wykonać pojedyncze cięcia prostej linii. Czterolatek, po demonstracji, może samodzielnie spróbować wyciąć kilkunastocentymetrową prostą linię lub krzywą linię. Im starsze dziecko, tym bardziej skomplikowane zadania może wykonać. Pięciolatek samodzielnie, po demonstracji, może wycinać kwadraty lub trójkąty czy nawet nieregularne kształty. Sześciolatki mogą już pracować z ostrymi nożyczkami, oczywiście pod stałym nadzorem dorosłego. Nie można dziecku, po prostu, dać nożyczek, by samodzielnie próbowało się z nimi bawić i hulaj dusza. Jednak zachowując odpowiednią rozwagę, dając dokładne i szczegółowe instrukcje, pilnując tego, co dziecko robi i w jaki sposób obchodzi się z nożyczkami, możemy mu pomóc bardzo szybko wykształcić umiejętność posługiwania się nimi.
Ćwiczenia, które pomogą nauczyć dziecko posługiwać się nożyczkami
- Ćwiczenie ruchu pomiędzy kciukiem a pozostałymi palcami – warto pobawić się różnymi przedmiotami, które pozwolą dziecku nauczyć się ruchu dłoni i palców (zaciskania i puszczania). Można do tego użyć klamerek czy żabek do bielizny.
- Uczenie odpowiedniego chwytu – już od początku należy nauczyć odpowiedniego chwytu nożyczek, z kciukiem skierowanym do góry.
- Wycinanie „na sucho” lub cięcia powietrza – w celu utrwalenia chwytu i odpowiedniego ruchu palców.
- Ćwiczenie ustawiania nożyczek prostopadle do papieru
- Ćwiczenie otwierania i zamykania nożyczek – na początku dziecku będzie łatwiej zamknąć nożyczki niż je otworzyć. W tym przypadku pomóż dziecku otworzyć nożyczki i pozwól mu je zamknąć.
Ćwiczenia pomagające rozwijać motorykę i uczące używania nożyczek
- Odcinanie kawałków papieru – przygotuj cienkie, dwu, trzycentymetrowe kawałki papieru i narysuj pionowe kreski, żeby dziecko jednym ruchem mogło odciąć kawałek papieru. Możesz przytrzymać papier, aby dziecko skupiło się jedynie na otwieraniu i zamykaniu nożyczek.
- Użyj innych materiałów – dziecko może ciąć nie tylko papier, ale i stare gazety, ulotki czy plastelinę, miękkie owoce. Dzięki temu będzie miało większą frajdę, a w przypadku owoców, będzie mogło nawet zjeść swoją pracę.
- Wycinanie kształtów – zacznij od linii prostej, następnie falistej i wycinania po łuku. Później, dziecko może próbować wycinać kształty, jak okrąg, kwadrat czy trójkąt. Na początku linie powinny być dość grube, następnie coraz cieńsze, by zwiększać precyzję.
- Odliczanie ilości cięć – w zależności od zaawansowania dziecka w posługiwaniu się nożyczkami, wyznaczaj cele, jak ilość cięć, które można wykonać, by wyciąć konkretną rzecz. Zaczynając od pojedynczego cięcia, do kilku.
- Bądź kreatywny – nie trzeba rysować samych linii, po których dziecko ma poruszać się nożyczkami. Można używać naklejek, które na przykład należy przeciąć pośrodku lub tor, udając, że nożyczki to samochód, który musi zostać pośrodku toru.
Warto pamiętać, że wszystkie ćwiczenia powinny być przede wszystkim dobrą zabawą dla dziecka. To także świetna okazja, by spędzić z nim wspólnie czas. Ćwiczenia warto powtarzać, ale nie za długo, aby dziecko się nie zmęczyło lub nie znudziło. Podczas ćwiczeń nie wyręczaj dziecka i nie pomagaj mu niepotrzebnie, nie ponaglaj.
Przeczytaj także: 7 kreatywnych zabaw uczących skupienia
